صنعت محتوا، استراتژی محتوا

محتوا مفهومی است که در دهۀ اخیر تأثیر قابل توجهی بر محیط بازاریابی و ابزارهای مورد استفاده توسط بازاریاب ها گذاشته است. البته مفهوم محتوا از ابتدای تاریخ بشر وجود داشته و شکل صنعتی و تولید انبوه آن هم شاید بتوان گفت که با ابداع ماشین چاپ توسط گوتنبرگ در قرن پانزدهم میلادی ظهور پیدا کرد و در دوره های مختلف همگام با توسعۀ «رسانه»، صنعت محتوا هم دستخوش تغییر شد. توسعۀ رسانه هایی مثل کتاب، مجلات، روزنامه ها و بعد از آن پیدایش رادیو و تلویزیون را می توان به عنوان نقاط عطف این صنعت به حساب آورد. اما به نظرم هیچ کدام از این رسانه ها به اندازۀ اینترنت، صنعت محتوا را متحول نکرد. با پیدایش و گسترش اینترنت، برای تولید محتوا دیگر حتماً لازم نیست صاحب تشکیلات عریض و طویلی به اسم دفتر نشریه، انتشارات و یا استودیو بود. هرکس در هر جای دنیا، کافیست به خود زحمت تایپ کردن و «کانکت» شدن بدهد.

شاید اگر در دورۀ پیدایش و گسترش اینترنت هم بخواهیم دقیق تر شویم، گوگل و پیشرفت های هر سالۀ آن را بتوان به عنوان دیگر نقاط عطف صنعت محتوا در نظر گرفت. چرا که محتوایی که تولید می شود، باید دیده شود تا بماند وگرنه به بایگانی تاریخ خواهد رفت. در میان حجم نجومی محتوای تولید شده توسط «کانکتدها»، این موتور جستجو و الگوریتم های پیچیده و خودتنظیم آن است که با به دوش گرفتن رسالت «توزیع»، به داد بخش «تولید» صنعت محتوا رسیده و باعث می شود از میان انبوه محتوای خوب و بد، مفید و هرز و اصیل و تقلیدی، تا حد امکان، بهترین ها غربال شوند.

طبق معمول بهترین استفاده را از نقاط عطف یک روند، کسب و کارها کرده اند. در بهره برداری از وب هم سالهاست که، حتی در ایران، کسب و کارها به داشتن یک وبسایت چند صفحه ای که بیشتر شبیه به ویترین بود تا وبسایت اکتفا نکرده و سعی می کنند تا «تولید محتوا» را هم در کنار سایر ابزارهای بازاریابی و فروش مورد استفاده قرار بدهند. پس امروز، محتوا، از هر نوعی که باشد، متن، عکس، نقاشی، ویدیو، انیمیشن یا اینفوگرافیک، یک ابزار بازاریابی هم هست و مثل همۀ انواع ابزارهای بازاریابی، برای استفادۀ کارآمد و اثربخش از آن باید «استراتژی» داشت. استراتژی محتوا در محیط بازاریابی امروز، دوشادوش استراتژی برند، استراتژی تبلیغات، استراتژی محصول و… اهمیت داشته و قابل چشم پوشی نیست. طبیعتاً، تدوین استراتژی محتوا ظرایفی دارد که فرایند آن را از فرایندهای تدوین سایر انواع استراتژی متمایز می کند.

در مطالب آینده در خصوص این ظرایف و نقاط تمایز بیشتر صحبت خواهیم کرد. انشاله به شرط بقا!